Søren Hansen van Elvstrøm Sails is een ervaren regattazeiler en werkt al meer dan 25 jaar samen met met Bavaria Yachts. In dit interview heeft hij het over zeilmaterialen, hun prestaties en hoe je de levensduur van je zeil kan verlengen. Hier ligt de focus vooral op toerzeilen.
Zeilen zijn de echte “motor” van een zeiljacht. Welke kwaliteiten zijn er, hoe lang gaan ze mee en hoe kunnen we zo goed mogelijk zorg dragen voor onze zeilen?
Søren Hansen: “De CruiseTech zeilen van Elvstrom zijn gemaakt van modern, hoogwaardig Dacron doek. Dit is een betrouwbaar, traditioneel geweven doek, waarvan de overgrote meerderheid speciaal voor familie- en cruisejachten wordt gemaakt omdat ze ongecompliceerd en duurzaam zijn.
Het is echter zinvol om SportTech zeilen te overwegen. Deze laminaatzeilen, behouden het zorgvuldig ontworpen profiel van het zeil beter en zijn duurzamer dan een Dacronzeil. Zelfs na vele seizoenen van intens gebruik zijn deze zeilen nog steeds performant. Dit soort cruising zeilen zullen de boot niet alleen sneller doen gaan, ze verminderen ook het hellen van de boot en maken de rit comfortabeler en veiliger en dat is iets waar alle cruisende zeilers veel waarde aan hechten!”
Afhankelijk van de spanning en het materiaal behouden zeilen langer hun optimale vorm.
“Een eenvoudige bediening hangt vooral af van het ontwerp van de tuigage en van het zeilplan. Moderne, in-mast rolgrootzeilen van Elvstrøm uit polyester laminaat, met verticale zeillatten over de hele lengte van het zeil, bieden ook goede prestaties. Zelfs als ze gereefd zijn, blijven ze hun vorm behouden. Conventionele rolgrootzeilen zullen bij het reven altijd langs het voorlijk kreuken, omdat de val dan de spanning niet meer vasthoudt. Met verticale zeillatten over de hele lengte doen de eerste twee ook dienst als reefpunten. Bij het reven wordt het zeil opgerold tot één van deze latten net in de mast zit. Hierdoor blijft de spanning op het voorlijk staan en kan het zeil veel beter zijn vorm behouden.”
“Een jacht zoals bijvoorbeeld een Bavaria kan gemakkelijk en effectief worden gezeild met slechts drie zeilen. De beste oplossing is een rolgrootzeil met verticale zeillatten over de hele lengte en een zelfkerende fok, of een geoptimaliseerde 106 procent rolfok. Deze twee zeilen zijn perfect en gemakkelijk te hanteren voor alle koersen aan de wind en bij het laveren. Bij ruime wind, wordt de fok opgevouwen en kan een codezeil op een korte boegspriet worden ontrold. Dit zeil is zeer effectief en het gebruik ervan is heel eenvoudig. Een alternatief is een Gennaker in een sok, waarmee nog dieper voor de wind kan worden gezeild.”
Hoe lang gaat een zeil mee?
Søren Hansen: “Deze vraag wordt steeds opnieuw gesteld, maar kan helaas niet universeel worden beantwoord. Het is net als bij een auto, waarbij alles afhangt van de rijstijl en de kilometerstand. In het algemeen kan echter worden gezegd dat een Dacron-zeil theoretisch zeer lang kan worden gebruikt; het blijft vrij lang heel zonder te scheuren. Maar vrij snel, na een paar jaar, zal het Dacron-zeil zijn vorm verliezen en steeds minder effectief worden.”
“Als de vorm verslechtert en dus het profiel van het zeil verandert, zal de boot niet meer goed zeilen. De boot gaat meer overhellen, dat zal de snelheid verminderen. Het wordt noodzakelijk om vroegtijdig te reven. Ook zullen de kiel en het roer niet erg efficiënt werken bij een verminderde snelheid. Het omgekeerde geldt voor zeilen die hun ontworpen vorm goed vasthouden: De boot vaart sneller en helt minder, de vaart wordt comfortabeler. Kiel en roer zijn veel effectiever, wat resulteert in minder speling en gemakkelijker bewegen in de golven. In feite is de boot niet alleen sneller, maar ook comfortabeler.”
“De hamvraag bij zeilen is dan ook niet “hoe lang gaat een zeil mee?”, maar eerder “hoe lang behoudt een zeil zijn vorm?”. En in dat opzicht is het laminaatzeil superieur. Het Dacron doek kan vele jaren heel blijven, maar is misschien niet echt meer bruikbaar als de vorm te veel veranderd is. Een laminaatzeil daarentegen blijft tot de laatste dag zeilbaar omdat het zoveel beter het profiel vasthoudt. Het blijft echter minder lang intact. Op een gegeven moment breekt het laminaat, dan is het zeil gewoon structureel kapot en moet het vervangen worden.”
Hoe behandel ik mijn zeilen het best?
Søren Hansen: “De echte vijand van alle zeildoek is de zon, of beter gezegd de UV-straling ervan. Die doet elk doek of laminaat op den duur verslijten. Bij rolvoorzeilen rijst daarom vaak de vraag of de opgenaaide UV-beschermingsstrook op het achterlijk voldoende is, of dat het beter is om in de haven een extra “sok” als hoes over het rolzeil te trekken. Dit biedt natuurlijk een goede bescherming. Maar alleen als je de lijnen van de hoes echt strak trekt. Anders gaat de hoes klapperen in de wind, waardoor het hele tuig gaat trillen.
Het materiaal voor de opgenaaide UV-bescherming is de laatste jaren veel beter geworden. Het is een stevig polyestermateriaal, dat soepel wordt vastgelijmd en slechts één keer wordt vastgenaaid, zodat het absoluut plat op het zeil ligt en geen oneffenheden of kreuken vertoont. Het biedt een effectieve bescherming die acht tot tien jaar meegaat.
Als je de boot wekenlang verlaat, kan je de fok het beste wegnemen en losjes opgevouwen onderdeks leggen. Het grootzeil, opgevouwen op de giek, moet altijd beschermd worden door een zeilhoes.
“Vocht op zich maakt een zeil niet kapot, maar er is altijd kans op schimmelvlekken. Bijvoorbeeld als een rolzeil na het zeilen strak en nat in de mast wordt opgerold en vervolgens dagenlang de zon schijnt. In dat geval kunt u het zeil beter op een zonnige dag uitrollen en laten drogen. Bij een grootzeil, dat losjes op de giek is opgevouwen, stelt dat probleem zich minder maar ook daar moet je de zeilhuik op zijn minst een uur of twee uittrekken als de zon schijnt. Zout neemt altijd vocht op. Voor de winterstalling moet je de zeilen met zoet water afspoelen, daarna drogen en op een droge plaats opbergen.”
Tip:
Wist je dat elvstrømsails Benelux de mogelijkheid biedt om je zeilen optimaal te stockeren gedurende de wintermaanden? Onder ideale temperatuur en vochtigheidsgraad worden je zeilen bewaard én zijn ze verzekerd tegen alle mogelijke tegenslag. Neem contact op met Maxim Van Pelt voor meer informatie via mvp@elvstromsails.com of via +31 111 850 686